Fuchs MHL340 F FQC: Zwitsers zakmes

Een machine die multifunctioneel is, alles in één. Vaak is dat een mooie belofte in theorie. De praktijk is soms toch anders. Door concessies in het ontwerp blijkt de machine die meerdere werkzaamheden kan doen, het dan vervolgens toch net niet. Hij laat ofwel links, ofwel rechts steekjes vallen. Klassiek voorbeeld is de graaflaadcombinatie: dat is naar Nederlandse maatstaf geen wiellader en ook geen graafmachine, maar inderdaad wel multifunctioneel.

Het ene moment zwaar ijzer knippen, even later met een poliepgrijper de mobiele schrootschaar vullen en nog vóór de eerste koffiepauze ook het binnengekomen bouw- en sloopafval uitpluizen met de sorteergrijper. Dat was het plaatje dat Anton van der Meulen van VDMM in Leeuwarden voor zich had. Hij was dus op zoek naar zo’n multifunctionele machine. Een machine die op zijn compacte schrootwerf alles kan doen. En zo kwam hij samen met importeur Van der Spek uit op de Fuchs MHL 340F in FQC-uitvoering. Een voor Nederlandse begrippen bijzondere machine, zeker in combinatie met de complete set uitrustingsstukken: een multi-giek met Rotar sloop-sorteergrijper, overslaggiek met Rotar-poliep en magneet en tot slot een zware Rotar RSS40 schrootschaar. Dat de machine niet alleen in theorie multifunctioneel is, maar daadwerkelijk ook in de praktijk, zien we op de werf bij Van der Meulen Metaal waar deze machine sinds kort draait.

OilQuick-techniek

Het Fuchs Quick Connect-systeem (FQC) is in de basis niet nieuw, zo’n twintig jaar geleden ontwikkelde Fuchs het al. Nu kan Fuchs de MHL 340F en de MHL 350F er af-fabriek mee uitvoeren. Kies je voor de optie, dan vervangt Fuchs de basisgiek van de overslagmachine door een kortere en zwaarder uitgevoerde variant. De lepelsteel is vervolgens ultrakort en uitgevoerd met een S-snelwissel. Deze is volautomatisch en hiermee kun je verschillende gieken aankoppelen, of direct een schrootschaar.

Volautomatisch wil dus zeggen dat het systeem ook alle slangen en elektrische aansluitingen direct koppelt. Fuchs maakt hiervoor gebruik van OilQuick-componenten, maar wel volgens een eigen maatvoering. Bijvoorbeeld een schrootschaar met OilQuick 70-55 snelwisselplaat past niet zomaar aan deze machine. De OilQuick-techniek is op eigen wijze geïmplementeerd door Fuchs, dat het eigen systeem standaard af-fabriek kan leveren. De werking van zowel de S-snelwissel als de koppelblokken is wel identiek aan de systemen zoals we die kennen vanuit de graafmachines in de sloopbranche.

Gescheiden koeling

In de basis is de Fuchs MHL 340F een overslagkraan, ook in de FQC-uitvoering. Rechts kun je een paneel openen en via een uitklapbare trap op de bovenwagen klimmen. Veilig kun je zo alle componenten bereiken. Sensoren voorkomen dat je per ongeluk kunt zwenken als de trap nog uitgeklapt is. Een 6,1-liter Deutz-zescilinder drijft de dubbele pompen aan, die 2x 330 liter olie geven. Dit blok voldoet aan de Stage V-eisen dankzij zowel AdBlue-techniek als een roetfilter.

Koeling is cruciaal in deze recyclingtoepassingen. Fuchs werkt met een gescheiden koeling: een koeler voor de motor en eentje voor de hydrauliek. Beide hebben een eigen hydraulisch aangedreven fan met omkeerfunctie en een rooster voor de inlaat. Van oudsher is de filosofie van Fuchs geweest om stabiliteit niet te creëren met extra contragewicht, maar vooral te halen uit een overbemeten onderwagen. Een ander kenmerk zijn de dubbele hef- en dubbele steelcilinders. Die kenmerken treffen we ook op deze machine.

Cabine

De F-serie cabine beschikt over het kenmerkende ontwerp, de bekende kleurstelling en een schuifdeur. De cabine is in hoogte verstelbaar middels een degelijk ogend hefframe. Normaliter beschikken deze machines nog zelden over een stuurwiel, omdat joystickbesturing vrijwel de standaard is. Van der Meulen koos bewust wel voor een stuur, zodat de radiografische afstandsbediening van de schrootschaar hierop kan rusten. De verstelbare cabine in combinatie met het grote bereik van de aan te koppelen overslaggiek met poliep maakt het verschil. Zeker ten opzichte van andere, goedkopere, machines die misschien prima met de schrootschaar uit de voeten zouden kunnen, maar deze veelzijdigheid missen.

Kunststukje is natuurlijk het wisselen van de gieken. Dat vergt wel meer handigheid en ervaring dan het wisselen van een uitrustingsstuk aan een sloopkraan. Dat komt vooral door de plek van de snelwissel, aan het begin van de lepelsteel. Hierdoor is het zicht niet super en ontkom je er niet aan dat je gieken vanaf een bepaalde hoogte moet ontkoppelen en vervolgens met beleid op de grond moet afleggen. Dan moet je exact weten wat je doet. Geen overbodige luxe lijkt het om te investeren in een stevige set steunen of, zoals Van der Meulen, in een containerbak met jukken waar de giekdelen en schrootschaar stabiel op rusten. Zo heeft alles een eigen plek en zijn de tools gemakkelijk met een containerauto te vervoeren naar een sloopklus op locatie.

Hydraulische functies

Is de giek mechanisch gekoppeld via de S-koppeling, dan koppelt vervolgens het OilQuick-ventielenblok alle hydraulische functies. Rotatie, sorteerfunctie, drukloze retour, en de bakcilinder. Maar ook de elektrische functies, voor bijvoorbeeld een magneet. De Fuchs is hiertoe trouwens uitgerust met een 400V-generator. Koppel je de schrootschaar, dan dient zowel de bakfunctie als de sorteerfunctie voor de olievoorziening.

Via de dubbele aansluiting kan de 450 liter olie per minuut met zo min mogelijk weerstand naar de schaar. Rotar leverde de RSS40 schrootschaar origineel met een FQC-kop, waarbij de fabrikant alle slangen binnendoor legde. De snelkoppeling is dus fraai geïntegreerd. Ook is de draaidoorvoer in de kop van de schaar volgens de leverancier hiervoor uitgevoerd met dubbele aansluitingen. Hierdoor ontstaat voldoende capaciteit voor de dubbele oliestroom.

Veelzijdig

Naast Fuchs is er nog een ander merk dat verwisselbare gieken kan leveren. Toch zie je zulke systemen alles bij elkaar genomen weinig in ons land draaien, en dat heeft vooral te maken met de aanschafprijs: het snelwisselsysteem is geen goedkope optie. Of de machine bij je past, hangt dan ook vooral af van je bedrijfssituatie.

Met één machine veel afwisselend werk doen op een krappe locatie is hét kunststukje van dit Zwitserse zakmes. Want veelzijdig is hij in ieder geval. En zoals de koper al aangeeft: op een slooplocatie kan hij met één machine praktisch de hele klus klaren. En die besparing aan tijd en transport is niet te onderschatten.

Versleten

De opvolger werd een gebruikte Fuchs overslagkraan. Van der Meulen sneed de giek doormidden en bouwde hier zelf een snelwissel tussen, zodat deze ook met de bestaande schrootschaar kon werken. ‘Dat was heel erg makkelijk, want wij hadden niet alle dagen een schrootschaar nodig en ook niet alle dagen een kraan met sorteergrijper. Nu hadden we beide in één machine. Als we ergens op een sloopklus gingen, dan konden we het ijzer eerst losknippen en met dezelfde machine opruimen.’ Die combinatie beviel Van der Meulen zeer goed, maar gezien de leeftijd en urenstand was de machine versleten.

Ervaring met overslagkranen had de ijzerhandelaar al, sinds ruim een jaar draait hij ook met een nieuwe Fuchs MHL 350F-overslagkraan. Mede omdat deze machine goed bevalt, koos de ijzerhandelaar ervoor om te investeren in de nieuwe Fuchs MHL 340 F in FQC-uitvoering, in plaats van opnieuw een gebruikte machine aan te passen.

Restwaarde

‘Het is geen goedkope machine, maar nu kunnen we ook weer tien jaar vooruit en dan heeft deze machine nog steeds een goede restwaarde, verwacht ik. Ik heb nu één machine waar ik alles mee kan doen en die ook gemakkelijk naar een sloopklus kan. Voor ons is dit eigenlijk de mooiste oplossing die er is’, legt Van der Meulen uit.

De volledige set gieken en uitrustingsstukken bij de machine maakt ‘m echt multifunctioneel en tevens bijzonder als set. In samenspraak met de leverancier van de overslagkraan, importeur Van Der Spek in Vianen, koos Van der Meulen voor Rotar als leverancier van de uitrustingsstukken. Dat Rotar direct contact heeft met de Fuchs-fabriek en de hele set compleet leverde via Van der Spek, gaf Van der Meulen vertrouwen.

Container

Als kers op de taart liet hij een container op maat bouwen waarin alle uitrustingsstukken hun eigen plek hebben. ‘Als we nu een sloopklus hebben, gaat de machine erheen met de container, en kan hij alles doen. Er zijn geen extra machines of transporten nodig en dat werkt gewoon heel efficiënt. We willen meer inzetten op dat soort werk en met deze machine kán dat ook.’

‘Niet goedkoop, wel een alleskunner’

Anton van der Meulen begon in de jaren ‘90 voor zichzelf met het inzamelen van oud ijzer. Hij richtte Van der Meulen Metaal op, en inmiddels zijn ook z’n beide dochters actief binnen het bedrijf. Sinds een aantal jaren is het gevestigd in Leeuwarden met een eigen werf aan het water. Hier sloopt Van der Meulen ook schepen en kan hij binnenvaartschepen laden met schroot.

Om het ijzer te knippen werkte Van der Meulen met een mobiele graafmachine met aangebouwde schaar. Deze combinatie was jaren terug versleten. Hierop zocht Van der Meulen iets zwaarders, maar een rupsgraafmachine zag hij niet zitten, omdat deze de beton- en asfaltvloer van de werf zou beschadigen.

Tekst en foto’s: Matthijs Verhagen